สำหรับเรื่องมะนาวในวงบ่อ ขอร่วมด้วยคนครับ ที่สวนเองลงไว้ ๑๐๐ วงบ่อ ปลูกได้ ๓ ปีเศษแล้วแบบล้มลุกคลุกคลาน
เรียนรู้ไปทำไปซึ่งไม่ใช่แนวทางที่ถูกเลย
ขอฝากข้อคิดไว้...... มะนาวในวงบ่อเป็นเรื่องต้องศึกษา หาความรู้ให้ถ่องแท้ ก่อนการลงมือ อย่างน้อยต้อง 80% ขึ้นไปยิ่งดี
ไม่ใช่ทำแบบง่ายๆแบบปลูกไม้ประดับทั่วๆไปนะคับ กระถางมา ผสมดิน เอากระเบื้องอุดรู ปลูก รดน้ำ เสร็จ แล้วคิดว่ารดน้ำอย่างเดียว
ก้อจะได้ดอกออกผลแล้ว มันไม่ใช่อย่างนี้เลยครับ โดยเฉพาะท่านที่ไม่เคยทำด้านเกษตรมาก่อนต้องเรียนรู้ให้มากเข้าไปอีก
อย่าลืมว่าท่านกำลังลงมืออยู่กับความเสี่ยง........๑.เสี่ยงแรก ....การลงทุนให้เป็นอย่างแรกเพราะปลูกในท่อจะใช้เงินลงทุนสูง และการจัดการยุ่งยากกว่าการปลูกทั่วไป
๒. กิ่งพันธ์ที่ท่านเลือก ที่จะปลูก มีทั้งแบบชำ ตอนกิ่ง เสียบกิ่ง ทั้งใช้ต่อประเภทต่างๆ ไปจนถึงพันธ์ที่ท่านจะปลูก
๓. การจัดการปลูก เช่นส่วนผสม ตัววัสดุปลุก การให้น้ำ
๔. ปัญหาโรค-แมลง เรื่องโรคไม่เท่าไรหาก ข้อ ๑.และ ๒. โอเค แต่แมลงท่านมีเวลาและความพร้อมแค่ไหนในการจัดการ
๕.การดูแลต้นให้สมบรูณ์ ไม่ง่ายและไม่ยากหากได้ศึกษาให้เข้าใจถึงลักษณะธรรมชาติของมะนาวและธาตุอาหารต่างๆในชวงเวลา
๖.การจัดการให้ได้ออกดอก และการติดผล นอกฤดูซึ่งเป็นเป้าหลักของการปลูกแบบวงบ่อนี้
ท่านผู้รู้กล่าวว่า
" การทำให้มะนาวออกดอกน่ะง่ายแต่จะทำให้ติดผลน่ะยาก "๗. เสี่ยงสุดท้าย(ที่สุด)....ตั้งแต่ต้นมาจะขาดไปไม่ได้เลยคือ เวลา ในการดูแลของท่านหรือบุุคคลที่ท่านมอบให้ดูแล
ซึ่งผมให้น้ำหนักความสำคัญกับข้อนี้มากที่สุด
เท่าที่เล่ามานี่คือประสพการณ์ตรงของผมเอง เจอกะตัวเองเข้าเต็มๆ
มาถึงตรงนี้ ....ให้ท่านพิจารณาดูให้ถ้วนถี่ ไม่ใช่ว่าผมจะมาปิดช่องทางของท่าน (ทั้งๆที่ผมเองจะทำวงบ่อขาย....

)
ที่สาธยายมาเพื่อความรอบครอบ ไม่ใช่พอทำไปได้หน่อย ...ก้อใครมันจะไปรู้ล่ะ แบบเพลงที่เค้าร้อง นี้มันเรื่องจริงจะย้อนกลับไปเอาใหม่ไม่ได้
เราได้เห็นทางรายการ ออกทีวีบ้าง เน็ตและหนังสื่อต่างๆบ้าง ดูแล้วมันน่าชื่นใจ ออกดอกผลเต็มต้นนับ ๓-๔๐๐ ลูกต่อบ่อ
...มันไม่น่ายากนี่ น่าจะทำได้ ท่านอย่าลืมที่ท่านเห็นคือบันไดขั้นสูงๆของสวนนั้นๆแล้ว ตอนล้มลุกมาเค้าไม่ได้ถ่ายมา
เลยมองดูง่าย...อะไรก้อดูจะสำเร็จไปหมด ที่เค้าทำได้อย่างนั้นได้ต้องมีความรู้ การจัดการที่ดี ถูกต้องแน่ชัด ทั้งลองผิดลองถูกจนลงตัวมาแล้ว
ตรงนี้......เราทำได้แบบเค้าหรือไม่

อย่างไรก้อตามหนทางไม่ได้โรยด้วยกลีบกุหลาบเสมอไป สู้ๆๆๆ แต่ต้องมีสติ(และสตางค์ด้วยน่ะ)
ผมยังจำคำพูดของเกษตรกรท่านหนึ่งได้ดี "หากคิดว่าจะมาทำเกษตรกรรมแต่ยังทำปุ๋ยหมักไว้ใช้เองไม่ได้ล่ะก้อ....อย่าไปเป็นมันเลย ...."
ผมเคยคิดน่ะ ก้อเราไม่ต้องมาทำเอง ไปซื้อมาก้อได้นี่ ก้อจริงอยู่คับ แต่อย่าลืมว่าการทำปุ๋ยหมักได้เองนั้น เป็นการประหยัดเงิน
เอาของที่มีอยู่แล้วในพื้นที่มาใช้ ได้เรียนรู้ว่าพืชและดินต้องการอะไร ยังทำให้ดินอุดมมีคุณค่าสูงไปตลอด
ซึ่งถือได้ว่าเป็นพื้นฐานของการเกษตรเลยที่เดียว
มาคิดย้อนกลับไปคำพูดนี้ไม่ได้ดูถูกเราเลยแต่เป็นการ ย้ำเตือนเราว่า "พร้อมที่จะเป็นเกษตกรแบบมืออาชีพหรือยัง"
